Kadernota 2025-2028

Gebrekkige Rijksgelden veroorzaken onzeker financieel kader Olst-Wijhe 

Al jarenlang staan de financiën van het Rijk richting gemeenten onder druk. Gemeenten krijgen er wel taken bij, maar er komt onvoldoende geld mee om die taken uit te voeren. Dat zorgt ervoor dat de Kadernota in Olst-Wijhe, waarin staat welke plannen er de komende jaren zijn en hoe die betaald gaan worden, grote financiële uitdagingen kent. Wethouder Financiën Hans Olthof: “We doen ons best om een solide, toekomstbestendig financieel perspectief te creëren, maar er zijn grenzen aan wat wij nog kunnen besparen zonder onze inwoners te raken.”

Het verhaal is al jaren bekend: gemeenten krijgen er continu meer taken bij, maar ontvangen daarvoor niet voldoende financiële middelen. Dit, gecombineerd met hogere (loon)kosten, gestegen inflatie, de oorlog in Oekraïne en de naweeën van de coronajaren, zorgt voor een onzeker financieel perspectief. De Kadernota, waarover de gemeenteraad in juli een besluit neemt, laat dat duidelijk zien. Zonder maatregelen schrijft Olst-Wijhe de komende vier jaren naar verwachting rode cijfers. Begrotingstechnisch mag dat niet, dus moeten college en raad zich buigen over een pakket aan maatregelen om het voorziene tekort van 
€ 1,2 miljoen in 2025 terug te brengen. 

Veel bereikt, maar te weinig structureel geld

De afgelopen jaren heeft Olst-Wijhe veel bereikt. Wethouder Financiën Hans Olthof: “We zijn koploper in het aantal nieuw gebouwde woningen in Overijssel, geven binnenkort nieuwe bedrijfskavels uit en hebben de afgelopen jaren veel (minderjarige) vluchtelingen opgevangen. Daarnaast zijn we beter zichtbaar en aanspreekbaar door onder andere de invoering van het kernenwethouderschap en hebben we mooie participatietrajecten doorlopen om onze inwoners te betrekken bij het maken van nieuwe plannen voor de toekomst. Dat is het goede nieuws. Het slechte nieuws is dat we vanuit Den Haag te weinig structureel geld krijgen om dit te blijven volhouden. We worden door de landelijke politiek op pad gestuurd om voor € 100 boodschappen te doen, maar krijgen slechts € 33 aan boodschappengeld mee. Dat kun je door slim in te kopen en met inzet van de reserves een tijdje doen, maar het houdt een keer op.” 

Nauwelijks lucht in begroting

Voor 2025 wordt een tekort van € 1,2 miljoen voorzien, een bedrag dat in de jaren daarna oploopt als er niets verandert. Opnieuw bezuinigen dus? Olthof: “In 2021 hebben we al een omvangrijke bezuinigingsoperatie doorgevoerd. Daardoor zit er nog nauwelijks lucht in onze begroting. Dat houdt in dat er grenzen zijn aan wat wij nog kunnen besparen zonder onze inwoners direct te raken.” Het college legt de gemeenteraad daarom vijf scenario’s voor om voor 2025 uit deze impasse te komen. Zijn daarmee bezuinigingen en negatieve gevolgen voor inwoners van de baan? Helaas niet, volgens Olthof. “We zullen onze plannen voor 2025 opnieuw tegen het licht moeten houden en kijken of deze op een andere, meer sobere manier uitgevoerd kunnen worden, of kunnen worden uitgesteld. De raad moet kaders stellen wat ze wel en niet acceptabel vindt als het gaat om besparingen. We doen er alles aan om keiharde bezuinigingen die inwoners en voorzieningen raken te voorkomen, maar op dit moment durf ik daarover helaas geen garanties te geven. Wat ons helpt is dat dit geen Olst-Wijhe probleem is. Alle gemeenten worden hier in meer of mindere mate mee geconfronteerd. De oorzaak ligt in Den Haag, de oplossing ook. Wij, en met ons de meeste andere gemeenten, blijven strijden voor extra geld zodat wij die mooie woongemeente aan de IJssel kunnen blijven.” 

Vervolg

De gemeenteraad spreekt op 1 juli over de Kadernota. Het scenario dat de raad kiest, wordt vervolgens uitgewerkt in een begroting waarover de raad in november een besluit neemt.